Einde van een tijdperk, startsein voor een nieuwe periode
Met de recente inschrijving van Imke van den Brink als laatste nucleair geneeskundige in het register van de Registratiecommissie Geneeskundig Specialisten (RGS) van de Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst (KNMG) werd een tijdperk afgesloten. Een periode begonnen met de officiële erkenning van de nucleaire geneeskunde als medisch specialisme op 24 januari 1984. Sinds die tijd groeide het specialisme geleidelijk van een totaal van 27 geregistreerde nucleair geneeskundigen die lid waren van de NVNG tot een aantal van 189 in 2020 (1). Tegelijkertijd steeg het aandeel vrouwen van 4% in 1985 tot een 37% in 2020. Ter vergelijking: in 2019 bedroeg het aandeel vrouwen in de radiologie 32% op een totaal van 1427 werkzame specialisten (2).
Hoewel het RGS register voor nucleair geneeskundigen formeel als niet gesloten wordt beschouwd, zullen in de komende jaren uitsluitend AIOS met de differentiatie nucleaire geneeskunde en moleculaire radiologie hun opleiding afronden en als nucleair radiologen in het register van de RGS worden ingeschreven. Volgens informatie van het Bureau NVNG is deze tendens nu al merkbaar met twaalf kersverse nucleair radiologen aangemeld als lid van de NVNG in 2022 ten opzichte van twee het jaar ervoor. Het einde van het tijdperk betreffende inschrijving van nieuwe nucleair geneeskundigen in het RGS register betekent uiteraard niet het einde van de nucleaire geneeskunde als specialisme in Nederland. Niet alleen een geleidelijke groei in het aantal leden van de NVNG maar ook de continue aanvoer van publicaties van Nederlandse origine in geïndexeerde internationale tijdschriften getuigen van een vak in beweging. Vele van deze publicaties betreffen zowel klinische evaluaties als onderzoeken op translationeel niveau. Ook in het TvNG is deze dynamiek merkbaar en naast de verschillende originele stukken en beschouwingen gepubliceerd in 2021 zijn er zestien proefschriftsamenvattingen (waarschijnlijk zullen er een paar extra zijn die niet worden aangemeld) verschenen. Met de introductie in recente jaren van diverse tracers en apparatuur worden ook, zoals verwoord in een editorial van het TvNG vorig jaar, nieuwe nucleair geneeskundige renpaarden ingevoerd. Een nieuwe generatie total body PET scanners is reeds in functie, of zal dit binnenkort zijn, in verschillende academische centra. Andere groeiende gebieden betreffen theranostiek, translationele moleculaire beeldvorming en interventie nucleaire geneeskunde.
De huidige editie van het TvNG, de tweede volledig digitaal, weerspiegelt ook in zekere mate de dynamiek van de Nederlandse nucleaire geneeskunde. In een interessante casus wordt door Rachèl Hezemans en collegae de waarde van twee verschillende PET tracers bij het moeilijk af te beelden invasief lobulair mammacarcinoom besproken, één daarvan een oude bekende in een nieuw jasje. Vervolgens verklaart Imke van den Brink in een interview haar keuze van destijds voor de opleiding nucleaire geneeskunde, kortgeleden afgerond. Haar bewijs van inschrijving in het RGS register als laatste nucleair geneeskundige werd ondertekend door Roel Bennink, die zijn benoeming als nieuw voorzitter van de RGS en een aantal andere kwesties in een kort interview behandelt. De eerste ervaringen met een 106 cm long axial field of view (LAFOV) total body PET toestel worden besproken door van Sluis et al. aan de hand van een vergelijking met een conventionele PET/CT. Na de samenvattingen van de proefschriften van Rik Schalbroek en Annemiek Dickhout bespreekt Jules Lavalaye in een opiniestuk de lessen geleerd met radioimmunotherapie in het verleden aan de vooravond van de grootschalige introductie van PSMA therapie in Nederland. Na een trialaankondiging van een recent gestarte cardiologische studie betreffende non-invasieve ischemie detectie wordt in rubriek Uit de Oude Doos aandacht besteed aan de kortgeleden beëindigde periode van 38 jaar opleiding nucleair geneeskundigen.
Bij het eindigen van een periode start er een nieuwe. Wellicht met een gewijzigde invulling, maar onmiskenbaar met de nucleaire geneeskunde stevig aan de basis.
Renato Valdés Olmos & Ben Bulten
INHOUD
CASE REPORT
Comparing [18F]FACBC and [18F]FES as high potential non-FDG PET tracers in ILC: Don’t forget about the forgotten tracer FACBC!
R. Hezemans, A. van de Burgt, F. Smit, L. Pereira Arias-Bouda
INTERVIEW
Laatste AIOS Nucleaire Geneeskunde rondt opleiding af
I. van den Brink
Toetsen en registreren: in het kort aan het woord de nieuwe voorzitter van de RGS prof. dr. Roel Bennink
R. Bennink
OORSPRONKELIJK ARTIKEL
First experience in UMCG with LAFOV PET: opportunities & challenges
J. van Sluis, J. van Snick, W. Noordzij, A. Brouwers, R. Boellaard, R. Dierckx, A. Glaudemans, A. Lammertsma, C. Tsoumpas, R. Slart
PROEFSCHRIFTEN
Social defeat as a risk factor for psychosis in autism
R. Schalbroeck
Painting proteins to study cardiovascular pathology
A. Dickhout
OPINIE
Terugkijken om vooruit te kijken - Van Zevalin naar PSMA therapie, in 7 stappen om de valkuilen heen
J. Lavalaye
TRIALINFORMATIE
Klinische uitkomsten en kosten effectiviteit van upfront CTCA met selectieve non-invasieveischemie detectie vergeleken met standaard zorg bij pijn op de borst: CLEAR-CAD trial
R. Planken, P. Damman, J. Henriques
UIT DE OUDE DOOS
Van 1984 tot 2022: 38 jaar nucleair geneeskundigen in spe
CURSUS- EN CONGRESAGENDA